Oznaki zbliżającej się wojny z Niemcami można było zaobserwować w gminie Wilga już latem 1939 r., a nawet wcześniej. Na Powiślu, które zamieszkiwało wielu kolonistów niemieckich, odbywały się spotkania z liderami organizacji DVP (Deutscher Volksverband in Polen, Niemieckie Stowarzyszenie Ludowe w Polsce) i JDP (Jungdeutscher Partei, Partia Młodoniemiecka) głoszącymi hasła narodowosocjalistyczne propagujące Niemcy i Hitlera. Hasła te nasiliły się po wcieleniu Austrii oraz aneksji Kraju Sudeckiego. Młodych mężczyzn wysyłano na tereny Rzeszy Niemieckiej (Pomorze i Wielkopolska), gdzie odbywali szkolenia z przysposobienia wojskowego. Potajemnie gromadzili broń i tworzyli oddziały paramilitarne, które ujawniły się podczas kampanii wrześniowej. Więcej informacji o działalności kolonistów umieściłem w zakładce „Koloniści”.
Czytaj dalej Działania Wojska Polskiego podczas kampanii wrześniowej na Środkowej Wiśle i okolicyDZIEJE OCHOTNICZEJ STRAŻY POŻARNEJ W WILDZE 1919 -2019
We wrześniu 2019 r. przypada setna rocznica powstania Ochotniczej Straży Pożarnej w Wildze. W porównaniu do udokumentowanej osiemsetletniej historii Wilgi, czy sześćsetletniej historii parafii jest to okres krótki. Zważywszy jednak, że straże ogniowe we wsiach w byłym zaborze rosyjskim powstawały późno, bo dopiero na początku XX wieku, to okres stuletniej działalności Ochotniczej Straży Pożarnej należy uznać za znaczący w historii miejscowości. Czytaj dalej DZIEJE OCHOTNICZEJ STRAŻY POŻARNEJ W WILDZE 1919 -2019
Pomnik poświęcony saperom polskim
W kwartalniku „SAPER” piśmie Stowarzyszenia Saperów Polskich Nr 2-3 z 2018 zostały zamieszczone trzy artykuły płk. dr. Wiesława Leszka Ząbka o pomniku sapera upamiętniających działania nad środkową Wisłą w 1944 roku. Czytaj dalej Pomnik poświęcony saperom polskim
W rocznicę wskrzeszenia Niepodległości Ojczyzny
W tym roku po latach zaborów i walk niepodległościowych obchodzimy setną rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości. Z okazji tego jubileuszu z własnych środków wydałem okolicznościową pocztówkę. Na awersie pocztówki znajduję się reprint zdjęcia ze zbiorów K. Ciary. Zdjęcie, które zostało wykonane w 1928 roku, przedstawia pomnik i grupę mężczyzn z dzieckiem. W 1928 roku w gminie Wilga został zawiązany komitet budowy pomnika upamiętniającego 10 rocznicę odzyskania niepodległości. W skład komitetu weszli pracownicy samorządu, nauczyciele, ksiądz proboszcz Jan Godlewski. Przewodniczącym Komitetu Budowy został sekretarz Urzędu Gminy Marian Edmund Felczyński, a sekretarzem Komitetu Budowy dyrektor szkoły w Wildze Piotr Dziuba, Członkiem Komitetu Budowy został Andrzej Ciara syn Jana. Komitet prowadził dobrowolną zbiórkę wśród społeczeństwa gminy. Pomnik wykonano z piaskowca. Nie znamy danych zakładu, który wykonał pomnik i odlewy. Na postumencie wykuto następujący tekst: Czytaj dalej W rocznicę wskrzeszenia Niepodległości Ojczyzny
Armia Krajowa placówki Wilga
Po przegranej kampanii wrześniowej zapadła decyzja o kontynuowaniu walki. W kraju, w końcu września powołano organizację konspiracyjną Służbę Zwycięstwu Polski (SZP). We Francji odtworzono rząd oparty na przedstawicielach przedwrześniowej opozycji (PSL, PPS, SN i SP) i rozpoczęto tworzyć polskie wojsko. Czytaj dalej Armia Krajowa placówki Wilga
Ruch Ludowy i Bataliony Chłopskie w rejonie Wilgi podczas okupacji niemieckiej.
Po zakończeniu działań militarnych w kampanii wrześniowej, ludowcy przystąpili do tworzenia podziemnych struktur politycznych Stronnictwa Ludowego. Już w listopadzie 1939 r. w Garwolinie powstała powiatowa trójka polityczna Stronnictwa Ludowego „Roch”, wcześniej niż trójka wojewódzka. Tworzyli ją działacze Stronnictwa Ludowego i Związku Młodzieży Wiejskiej RP „Wici” w składzie: przewodniczący trójki Bronisław Warowny dotychczasowy prezes powiatowy SL i ZMW RP „Wici”, członkowie trójki Władysław Popiołek i Stanisław Parzyszek. Po zamordowaniu przez niemieckich żandarmów Parzyszka w listopadzie 1942 r. członkiem trójki został Jan Kaczmarczyk. Czytaj dalej Ruch Ludowy i Bataliony Chłopskie w rejonie Wilgi podczas okupacji niemieckiej.
Nazistowski obóz pracy przymusowej w Wildze 1941 – 1944
Niniejsza praca jest próbą przybliżenia i zapoznania z tragicznymi losami Żydów polskich na ziemi wilskiej podczas okupacji hitlerowskiej. Czytaj dalej Nazistowski obóz pracy przymusowej w Wildze 1941 – 1944
Masakra w Wildze – 27 lipca 1944 r.
27 lipca mija 70 rocznica rozstrzelania przez żołnierzy niemieckich dziewięciu niewinnych mieszkańców Wilgi na parę godzin przed wyzwoleniem. W rzeczywistości Wilga już 22 lipca była wolna. Wyzwolenie było wynikiem akcji „Burza” zarządzonej przez struktury polskiego państwa podziemnego. W jej ramach przed wkraczającymi oddziałami radzieckimi żołnierze z oddziałów partyzanckich Armii Krajowej i Batalionów Chłopskich wyzwalały miasta i wsie, a wyznaczeni delegaci przez rząd londyński przejmowali stanowiska w administracji samorządowej. Działania powyższe miały pokazać „wyzwolicielom”, że Polacy mają swój rząd, wojsko i administrację. Czytaj dalej Masakra w Wildze – 27 lipca 1944 r.
Forsowanie Wisły przez wojska radzieckie i polskie w 1944 r.
22 czerwca 1944 r. w trzecią rocznicę ataku niemieckiego na ZSRR, na całej długości frontu ruszyła ofensywa wojsk radzieckich nazwana operacją „Bagration”. Jedną z jej części była operacja brzesko – lubelska lub Bug – Wisła. Na tym kierunku nacierały wojska radzieckie 1Frontu Białoruskiego, a w drugim rzucie maszerowała I Armia Wojska Polskiego. Czytaj dalej Forsowanie Wisły przez wojska radzieckie i polskie w 1944 r.