Działania Wojska Polskiego podczas kampanii wrześniowej na Środkowej Wiśle i okolicy

Oznaki zbliżającej się wojny z Niemcami można było zaobserwować w gminie Wilga już latem 1939 r., a nawet wcześniej. Na Powiślu, które zamieszkiwało wielu kolonistów niemieckich, odbywały się spotkania z liderami organizacji DVP (Deutscher Volksverband in Polen, Niemieckie Stowarzyszenie Ludowe w Polsce) i JDP (Jungdeutscher Partei, Partia Młodoniemiecka) głoszącymi hasła narodowosocjalistyczne propagujące Niemcy i Hitlera. Hasła te nasiliły się po wcieleniu Austrii oraz aneksji Kraju Sudeckiego. Młodych mężczyzn wysyłano na tereny Rzeszy Niemieckiej (Pomorze i Wielkopolska), gdzie odbywali szkolenia z przysposobienia wojskowego. Potajemnie gromadzili broń i tworzyli oddziały paramilitarne, które ujawniły się podczas kampanii wrześniowej. Więcej informacji o działalności kolonistów umieściłem w zakładce „Koloniści”.

Czytaj dalej Działania Wojska Polskiego podczas kampanii wrześniowej na Środkowej Wiśle i okolicy

DZIEJE OCHOTNICZEJ STRAŻY POŻARNEJ W WILDZE 1919 -2019

We wrześniu 2019 r. przypada setna rocznica powstania Ochotniczej Straży Pożarnej w Wildze. W porównaniu do udokumentowanej osiemsetletniej historii Wilgi, czy sześćsetletniej historii parafii jest to okres krótki. Zważywszy jednak, że straże ogniowe we wsiach w byłym zaborze rosyjskim powstawały późno, bo dopiero na początku XX wieku, to okres stuletniej działalności Ochotniczej Straży Pożarnej należy uznać za znaczący w historii miejscowości. Czytaj dalej DZIEJE OCHOTNICZEJ STRAŻY POŻARNEJ W WILDZE 1919 -2019

100 lat samorządu

Po odzyskaniu niepodległości młode państwo polskie przejęło po zaborcach różne formy samorządu i podziału administracyjnego. Na terenie byłego zaboru rosyjskiego – Królestwa Polskiego wprowadzano trójstopniowy podział administracyjny na województwa, powiaty i gminy. Gminę Wilgę tworzyły następujące wsie; Celejów, Cyganówka, Goźlin A., Gożlin Górny, Gożlin Mały, Górki, Jaszczysko, Holendry, Kępa Celejowska, Kępa Podolska, Kępa Zalewska, Komisja, Nieciecz, Olszak, Ostrybór, Polewicz, Podole Nowe, Podole Stare, Porzecze Mariańskie, Zakrzew, Sambodzie, Skurcza, Tatarczysko, Trzcianka, Wicie Stare, Wicie Wschodnie i Wilga. Czytaj dalej 100 lat samorządu

W rocznicę wskrzeszenia Niepodległości Ojczyzny

W tym roku po latach zaborów i walk niepodległościowych obchodzimy setną rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości. Z okazji tego jubileuszu z własnych środków wydałem okolicznościową pocztówkę. Na awersie pocztówki znajduję się reprint zdjęcia ze zbiorów K. Ciary. Zdjęcie, które zostało wykonane w 1928 roku, przedstawia pomnik i grupę mężczyzn z dzieckiem. W 1928 roku w gminie Wilga został zawiązany komitet budowy pomnika upamiętniającego 10 rocznicę odzyskania niepodległości. W skład komitetu weszli pracownicy samorządu, nauczyciele, ksiądz proboszcz Jan Godlewski. Przewodniczącym Komitetu Budowy został sekretarz Urzędu Gminy Marian Edmund Felczyński, a sekretarzem Komitetu Budowy dyrektor szkoły w Wildze Piotr Dziuba, Członkiem Komitetu Budowy został Andrzej Ciara syn Jana. Komitet prowadził dobrowolną zbiórkę wśród społeczeństwa gminy. Pomnik wykonano z piaskowca. Nie znamy danych zakładu, który wykonał pomnik i odlewy. Na postumencie wykuto następujący tekst: Czytaj dalej W rocznicę wskrzeszenia Niepodległości Ojczyzny

Historia powstania Osiedla Klimatycznego „Wilga nad Wisłą”

Powstanie Osiedla i pierwsza dekada

W 2009 r. minęła 80 rocznica powstania Osiedla Klimatycznego „Wilga nad Wisłą” zwanego obecnie Osiedlem Turystyczno-Wypoczynkowym. Osiedle powstało na gruntach należących do majątku Wilga będącego wówczas własnością hrabiów Marii Ludwiki i Stanisława Kostki Rostworowskich. Młodzi małżonkowie nabyli majątek Wilga 4 czerwca 1927 r. od Jana Ewangelisty Stanisława Czerkiewicza za kwotę 60000 dolarów, który był ich posagiem od rodziców. Stanisława stał się właścicielem ¾ majątku, którego wsparł finansowo ojciec Antoni Jan Rostworowski z Milejowa, a właścicielem majątku w ¼ została Maria Ludwika, której udzielił pomocy finansowe ojciec hr. Zygmunt Broel-Plater z Białaczewa. Czytaj dalej Historia powstania Osiedla Klimatycznego „Wilga nad Wisłą”

Wilga w czasie zaborów

Mimo, że konwencję rozbiorową Polski podpisano 24 października 1795 r. i Wilga leżała na terytorium zaboru austriackiego na tym terenie stacjonowały jeszcze wojska rosyjskie. Dopiero w styczniu 1796 r. wkroczyły wojska austriackie. Wisła stała się  rzeką graniczną pomiędzy zaborem pruskim i austriackim. Austriacy wprowadzili własny system administracyjny. Urzędnikiem nowo utworzonego stanu cywilnego został proboszcz ks. Tomasz Zbrożek. Akty spisywano w języku polskim. Czytaj dalej Wilga w czasie zaborów

I Wojna Światowa – Wielka Wojna na terenie Wilgi i okolic

Niemieckie pocztówki z 1915 r. Przeprawa wojsk niemieckich pomiędzy Tarnowem, a Skurczą. Z wody wystają elementy zniszczonego rosyjskiego mostu w 1915 r.

1 sierpnia 1914 r. wybuchła wojna nazwana później „Wielką Wojną”. Po stronach przeciwnych stanęli zaborcy Polski: Niemcy z Austro-Węgrami przeciwko Rosji. We wrześniu w kierunku środkowej Wisły ruszyła ofensywa wojsk – 9 Armia niemiecka pod dowództwem gen. Paula von Hindenburga i 1 Armia austro-węgierska pod dowództwem gen. Victora Dankla. Rosjanie postanowili oprzeć obronę  na trzech grupach. Jedną z nich była Grupa Wisły Środkowej składająca się z 2, 4, 9 i 5 Armii. 2 Armia broniła odcinka Wisły od Jabłonnej do ujścia rzeki Wilgi, a 4 Armia od ujścia rzeki Wilgi do ujścia rzeki Iłżanki. Pierwsze działania militarne dotarły w rejon lewobrzeżnej Wisły na  początku października 1914 r. Walki trwały na odcinku od Warszawy, Góry Kalwarii aż do Dęblina. Czytaj dalej I Wojna Światowa – Wielka Wojna na terenie Wilgi i okolic

Masakra w Wildze – 27 lipca 1944 r.

27 lipca mija 70 rocznica rozstrzelania przez żołnierzy niemieckich dziewięciu niewinnych mieszkańców Wilgi na parę godzin przed wyzwoleniem.  W rzeczywistości Wilga już 22 lipca była wolna. Wyzwolenie było wynikiem akcji „Burza” zarządzonej przez struktury polskiego państwa podziemnego. W jej ramach przed wkraczającymi oddziałami radzieckimi żołnierze z oddziałów partyzanckich Armii Krajowej i Batalionów Chłopskich wyzwalały miasta i wsie, a wyznaczeni delegaci      przez rząd londyński przejmowali stanowiska w administracji samorządowej. Działania powyższe miały pokazać „wyzwolicielom”, że Polacy mają swój rząd, wojsko i administrację. Czytaj dalej Masakra w Wildze – 27 lipca 1944 r.

Forsowanie Wisły przez wojska radzieckie i polskie w 1944 r.

22 czerwca 1944 r. w trzecią rocznicę ataku niemieckiego na ZSRR, na całej długości frontu ruszyła ofensywa wojsk radzieckich nazwana operacją „Bagration”. Jedną z jej części była operacja brzesko – lubelska lub Bug – Wisła. Na tym kierunku nacierały wojska radzieckie 1Frontu Białoruskiego, a w drugim rzucie maszerowała I Armia Wojska Polskiego. Czytaj dalej Forsowanie Wisły przez wojska radzieckie i polskie w 1944 r.